Ορισμός
Η Δ.Ε.Π.Υ (ADHD) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή με κύρια συμπτώματα τη διάσπαση προσοχής, την υπερκινητικότητα και την παρορμητικότητα. Έτσι από τα προηγούμενα έχει γίνει και η ονομασία Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητα. Επίσης, την Δ.Ε.Π.Υ. την παρατηρούμε στην παιδική ηλικία ( μετά από τα 5 έτη ) και στους ενήλικες υπάρχει περίπτωση να συνεχίσει να υπάρχει στους 2 από τους τρεις ενήλικες.
Δ.Ε.Π.Υ (ADHD) στην παιδική ηλικία
Αρχικά, την διαταραχή αυτήν την εντοπίζουμε στην σχολική ηλικία και όχι στην προσχολική. Όπως είναι φανερό τα παιδιά με Δ.Ε.Π.Υ (ADHD) παρουσιάζουν δυσκολίες στην σχολική τους επίδοση. λόγω της συγκέντρωσης και της υπερκινητικότητας τους.
Συνοσυρότητα
Η Δ.Ε.Π.Υ μπορεί να υπάρχει ταυτόχρονα και με άλλες διαταραχές, όπως:
- διαταραχές άγχους
- διαταραχές διάθεσης
- διαταραχές συμπεριφοράς
- χρήση ουσιών
Αιτιολογία
Η Δ.Ε.Π.Υ βρίσκει τις αιτίες της κυρίως στην κληρονομικότητα και στους γενετικούς παράγοντες. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικός και ο τρόπος ζωής μιας μητέρας που κυοφορεί καθώς το τσιγάρο, το αλκοόλ και οι ουσίες μπορούν να επηρεάσουν το έμβρυο. Τέλος, άλλοι παράγοντες είναι:
- βιολογικοί
- περιβαλλοντικοί
- ψυχοκοινωνικοί
Κλινική εικόνα
Αρχικά, όπως είπαμε τα κύρια συμπτώματα είναι η διάσπαση προσοχής, η υπερκινητικότητα και η παρορμητικότητα. Επιπλέον, υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι της Δ.Ε.Π.Υ οι οποίοι είναι οι εξής:
- Διάσπαση προσοχής
- Υπερκινητικότητα
- Διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα ( μεικτός τύπος )
Για την διάσπαση προσοχής μπορούμε να παρατηρήσουμε τα εξής:
- Αδυναμία στην διατήρηση της προσοχής
- Μετατόπιση της προσοχής από ένα ερέθισμα σε άλλο
- Το παιδί τι είναι σημαντικό να προσέξει ανά πάσα στιγμή
- Συγκέντρωση της προσοχής σε ερεθίσματα που δεν έχουν προτεραιότητα
- Μνήμη εργασίας
Για την υπερκινητικότητα παρατηρούμε τα εξής:
- συνεχείς άσκοπες κινήσεις π.χ. του ποδιού (fidgeting)
- περπάτημα πέρα δώθε
- δυσκολία παραμονής στην ίδια θέση ( συνεχής κίνηση),
- ανυπομονησία και ένταση
- πολυλογία
- εύκολη εναλλαγή θεμάτων
- διακοπή των άλλων όταν μιλάνε ( μη τήρηση κανόνων του διαλόγου )
Τέλος, για την παρορμητικότητα παρατηρούμε τα εξής:
- πράξεις εν απουσία σκέψης
- συχνοί καυγάδες
- προβληματική οδήγηση με πολλές κλήσεις ή ατυχήματα
- παραβατική συμπεριφορά
- υπερβολικές σπατάλες χρημάτων
- εύκολη εναλλαγή συντρόφων
- αδυναμία σταθεροποίησης σε εργασιακό επίπεδο και σε επίπεδο σχέσεων
- εθισμός σε ουσίες με συχνότερο το αλκοόλ
Όπως είναι αντιληπτό, τα παραπάνω συμπτώματα της παρορμητικότητας αφορούν κυρίως τους ενήλικες ή ακόμη και τους έφηβους, διότι ένα ποσοστό μεγαλύτερο του 60% της Δ.Ε.Π.Υ ακολουθεί τα παιδιά και στην ενήλικη ζωή.
Διάγνωση της Δ.Ε.Π.Υ (ADHD)
Αρχικά, δεν υπάρχει κάποια εξέταση, όπως είναι οι αιματολογικές εξετάσεις, η οποία να μας δείχνει ότι υπάρχει η Δ.Ε.Π.Υ (ADHD). Επιπλέον, όπως προ είπαμε, η διάγνωση γίνεται μετά τα 5 έτη και πέρα από το Κ.Ε.Δ.Α.Σ.Υ της περιοχής σας, ο καταλληλότερος που μπορεί να το διακρίνει είναι ο παιδοψυχίατρος. Επιπλέον, οποιοσδήποτε από τους ειδικούς θεραπευτές είναι γνώστης ( λογοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, παιδοψυχολόγος, ειδικός παιδαγωγός ) μπορεί να σας κάνει μια αξιολόγηση και να σας πει μια ΑΤΥΠΗ διάγνωση ( εφόσον απευθυνθείτε στον ιδιωτικό τομέα ).
Θεραπεία της Δ.Ε.Π.Υ (ADHD)
Τέλος, η θεραπεία της Δ.Ε.Π.Υ (ADHD) εξαρτάται αρχικά από τον τύπο τον οποίο έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Συνηθέστερα, μιλάμε για θεραπείες με παιδοψυχολόγο, εργοθεραπευτή και ειδικό παιδαγωγό. Προσωπικά, σαν λογοθεραπεύτρια ασχολούμαι με την διάσπαση προσοχής σε παιδιά που ήδη κάνουμε λογοθεραπεία για οποιαδήποτε διαταραχή. Επιπλέον, σε πιο βαριές μορφές, συνίσταται και φαρμακευτική αγωγή. Τέλος, είναι πολύ σημαντικό στο σπιτικό περιβάλλον να υπάρχει ηρεμία, το παιδί να ακολουθεί ένα σταθερό, όσο γίνεται, πρόγραμμα και οι γονείς να ακολουθούν τις συμβουλές και τις οδηγίες του γιατρού και του θεραπευτή τους.
Περισσότερα ΕΔΩ